دانلود کتاب VETLUGA IRMAĞI Çarlık Rusyasında Bir Türk Savaş Tutsağının Anıları 1916-1918

Erzurum, 16 Şubat 1916'da Rusların eline geçti. Bundan üç gün önce Ruslara tutsak düşmüştü Teğmen Mehmet Arif Ölçen. Rusya'nın içlerinde, Varnavin kasabasında, Vetluga Irmağı kıyısında, üç yıl sürdü tutsaklığı. 1918'de, Varşova yoluyla İstanbul'a gelinceye değin, Rus halkıyla yaşadıklarını, 1917 devriminin en sıcak günlerini, Varnavin'den kaçışına değin yaşadıklarını bir deftere yazdı. Mehmet Arif, 1958'de öldü. Oğlu Ali Nejat Ölçen, babasının ölümünden 28 yıl sonra anı defterini buldu, eski yazıyı öğrenip okudu. Defterindekiler, salt bir askerin anıları değildi. Birbirine her açıdan yabancı insanların, savaş yıllarındaki düşmanca duyguları aşıp nasıl kaynaştıklarının belgesiydi. Ali Nejat Ölçen, titiz bir çalışmayla, 1. Dünya Savaşında Kafkas Cephesiyle ilgili bilgileri de, ekleyerek anıları yayıma hazırladı. Ve bu anı-roman çıktı ortaya.

[ ... Vet­lu­ga Ir­ma­ğı anı­la­rı, bir san­dık için­de 1986 so­nun­da eli­me geç­ti. Arap harf­le­riy­le el yaz­ma­sı ola­rak. Ölü­mün­den 28 yıl son­ra. 1958 yı­lı­nın 11 Ka­sım gü­nü An­ka­ra’dan İs­tan­bul’a gi­der­ken, 70 km. me­sa­fe­de Po­lat­lı tren is­tas­yo­nun­da kalp kri­zi so­nun­da ya­şa­mı­nı yi­ti­rir.

Var­na­vin ka­sa­ba­sın­da tut­sak kal­dı­ğı sü­re için­de, in­ce uzun bir cep def­te­ri­ne not­lar tut­muş, önem­li gör­dü­ğü olay­la­rın ta­rih­le­ri­ni kay­det­miş ve emek­li ol­du­ğu 1950 yı­lın­da, son­ra da bun­la­rı anı ola­rak yaz­ma­ya baş­la­mış. Onun yaz­dık­la­rı­nın Rusya­da­ki tut­sak­lık anı­la­rı ol­du­ğun­dan ai­le için­de hiç­bi­ri­mi­zin ha­be­ri yok­tu.

Ali Ne­jat Öl­çen ]