دانلود کتاب Ο μαρξισμός μετά τον Μαρξ

Ο θάνατος του Ένγκελς (1895), δώδεκα χρόνια μετά το θάνατο του Μαρξ, μπορεί να θεωρηθεί σα χρονολογική αφετηρία για την παρουσίαση των μαρξισμών μετά το Μαρξ. Η παρουσίαση τούτη ακολουθεί σχεδόν συνέχεια ό,τι θα μπορούσε να ονομαστεί κορυφογραμμή του μαρξισμού: ακολουθεί την ανάπτυξη (θετική ή αρνητική) της προλεταριακής επανάστασης, τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη.

Πριν το 1917, οι θεωρητικοί μαρξιστές κι οι μαρξιστές ηγέτες πιστεύουν, οι περισσότεροι, πώς η επανάσταση εξαρτιέται απ' τη συμπλήρωση μιας αντικειμενικής διαδικασίας, πού υπαγορεύεται από οικονομικούς μόνον όρους. Πίστη απ’ όπου γεννιούνται οι θέσεις τους αναμονής ή μεταρρυθμιστικές θέσεις τους πού παρουσιάζονται στο πρώτο και δεύτερο κεφάλαιο. Η ρωσική επανάσταση του 1917 (κεφάλαιο τρίτο) αποδείχνει, αντίθετα, την ορθότητα των θέσεων του Λένιν: οι διασπάσεις της ιστορίας, τα ρήγματα της, εξαρτιούνται κι από υποκειμενικούς όρους (σωστή ανάλυση των καταστάσεων, ταξική συνείδηση κλπ.). Οι ευρωπαίοι επαναστάτες μάρτυρες της Οχτωβριανής Επανάστασης, παρασυρμένοι, γι’ αυτό, από ενθουσιασμό το πιο πολύ παρά από ευθυκρισία, αφομοιώνουν άσχημα την προσφορά του λενινισμού. Γνωρίζουν, έτσι, τις αποτυχίες του 1918 -1920, πού αποτελούν τ’ αντικείμενο του τέταρτου κεφαλαίου. Στο επόμενο, πέμπτο, κεφάλαιο, τους παρακολουθούμε να ενώνουν τις προσπάθειες τους, υπό την αρχηγία του Στάλιν, για να στεριώσουν την επαναστατική νίκη στη Ρωσία. Μια καινούργια περίοδος του Μαρξισμού ανοίγει με τα δυο τελευταία, το έκτο και το έβδομο, κεφάλαια. Κι ενώ κομμουνιστικά καθεστώτα (πού εμφανίζονται σ’ οικονομικά καθυστερημένες χώρες) αντιθέτουν τον εθνικό σοσιαλισμό τους στο ρώσικο σοσιαλισμό, νέες έρευνες επιχειρούνται στις αναπτυγμένες χώρες, όπου ο καπιταλισμός, μακριά απ' το να πεθάνει. φαίνεται να ευδοκιμεί. Η άποψη πού υιοθετείται επιτρέπει να μιλήσουμε για μαρξισμούς: ο πολλαπλασιασμός των ειδοποιών πολιτικών πρακτικών σε κάθε χώρα προκάλεσε, πραγματικά, μια, προσωρινή τουλάχιστο, διαφοροποίηση του μαρξισμού. Το ίδιο αντιληπτικό όργανο, σκοποί ταυτόσημοι, δεν αποκλείουν καθόλου την προσφυγή σε διαφορετικά μέσα, κατάλληλα ν’ ανταποκριθούν σε κάθε συγκεκριμένη κατάσταση.