دانلود کتاب خویدوده: ازدواج با خویشان درجه یک/محارم در روایات زرتشتی

از جمله رسومی که به ایرانیان باستان و به‌ویژه زرتشتیان نسبت‌داده‌شده است خویدوده یا ازدواج با خویشان درجه یک است. از چگونگی پیدایش و گسترش این رسم آگاهی دقیقی در دست نیست. همچنین درباره میزان شیوع این رسم نیز اختلاف‌نظر وجود دارد اما در گذشته‌های دور آن‌چنان مشهور بود که پیروان دیگر ادیان و مذاهب از این سنت برای تحقیر باورهای زرتشتیان بهره می‌بردند.

در بسیاری از منابع از جمله منابع رومی، یونانی، سریانی، چینی، اسلامی و حتی منابع زرتشتی بدین سنت اشاره شده است اما آنچه در این میان موجب شگفتی بسیار شد نوشتاری از موبد کورش نیکنام بود که برای فرار از پاسخ‌گویی و تطهیر چهره موبدان کهن، مسلمانان را متهم به سندسازی و دخل و تصرف در کتب زرتشتیان کردند. به باور ایشان «دشمنان فرهنگ ایران پس از غلبه بر این کشور و برای نابودی ارزش‌های نیک گذشتگان در ایران بر آن شدند تا در بخش‌هایی از نوشته‌های آن زمان با فشار و تهدید از موبدان و کسانی که توانایی خواندن و نوشتن داشتند با فشار و تهدید آنان را وادار کنند تا برخی آداب‌ورسوم پنداری را به دین زرتشت نسبت دهند تا بدین‌وسیله کسی به آیین خرافی نیاکان خود بازگشتی نداشته باشد. یکی از آنها برگردان و برداشت نادرستی از واژه خوات ودتام در نوشته‌های پهلوی است که پیش از آن این‌همه در زندگی زرتشتیان اهمیت و کاربرد نداشته و به یکباره پس از حمله اعراب در ایران از جایگاهی مقدس برخوردار شده و ازدواج با محارم نامیده شده است».

کتاب پیش رو در پاسخ به این اتهام بی‌اساس موبد نیکنام باتکیه‌بر منابع زرتشتی، نخست به دنبال اثبات وجود این رسم در میان زرتشتیان متقدم و سپس پاسخی جامع به دفاعیات انجام‌گرفته تاکنون است.

کتاب در هشت فصل تقدیم خواننده می‌شود. فصل نخست در شش گفتار تنظیم شده است: پیشینة پژوهش، منابع، کلیاتی درباره دین و آیین زرتشتی، جایگاه زن در آیین زردشتی، ازدواج و در پایان گفتاری درباره خویدوده که در آن به مفهوم‌شناسی، زادگاه و چرایی پیدایش این رسم می‌پردازد. در فصل دوم روایات مربوط به ازدواج با نزدیکان در شش دسته طبقه‌بندی شده و در زیر هر دسته روایات چندی ذکر شده است. در فصل سوم به چرایی ازدواج با محارم از دید موبدان کهن پرداخته شده در دو فصل بعدی، مواردی ازاین‌گونه ازدواج‌ها در متون حماسی و موارد معین تاریخی یاد شده است. در فصل ششم به‌نقد و بررسی مهم‌ترین دفاعیات انجام‌گرفته تا کنون پرداخته شده و فصل هفتم مجموعه‌ای است از یادداشت‌های بیش از هشتاد تن از پژوهشگران ایرانی که به‌گونه‌ای این مسئله را پذیرفته‌اند. فصل پایانی نیز دربردارنده دو پیوست از جناب شهبازی و دو پیوست از نگارنده است.

Summary by navaderi