دانلود کتاب Rozprawa o metodzie

روش دکارت برای درست راه بردن عقل این است که همه آن چه آموخته رها کند و از نو شروع کند به ساخت نظام فکری خود به این صورت که از بدیهی ترین حقایق آغاز کند و حقایق دیگر را با استدلال منطقی از آن مقدمات نتیجه بگیرد. اولین اصل بدیهی هم که در می یابد و می خواهد باقی حقایق را از آن به دست آورد، جمله معروف اوست: " من فکر می کنم پس هستم." پس از آن سعی می کند وجود خدا را با روشی تقریبن هستی شناسانه اثبات کند به این شکل که چون من به کمال فکر می کنم و منشا این اندیشه خودم نیستم چرا که من کامل نیستم پس باید موجود کاملی باشد که منشا این اندیشه کمال است. (فکر کنم ساده اش همین باشد!)

هر چند در اثبات وجود خود بسیار هوشمندانه عمل کرده است اما در اثبات وجود خدا از روشی که در آغاز کتاب سخن گفته، فاصله گرفته است. حتی به زحمت می شود گفت اصلن وجود خدا را اثبات کرده باشد. بهتر است بگوییم وجود خدا را بدیهی فرض کرده! شاید به سبب احتیاطی که داشته و نمی خواسته اهالی کلیسا را خشمگین کند. یا شاید ناخواسته چنین خطایی کرده است.

دکارت در فضایی به شدت بسته و بنابراین بسیار محتاطانه سخن گفته است. سعی کرده حرفی خلاف مسیحیت و فلاسفه اسکولاستیک نزند یا اگر می زند طوری توجیهش کند که انگار خودش هم قائل به آن نیست. البته بخشی از احتیاطش هم به این دلیل بوده که دوست نداشته از لاک آرامش خود بیرون بیاید و با خیالی آسوده به تفکر بپردازد.