دانلود کتاب An Introduction to the Sociology of Religion: Classical and Contemporary Perspectives
by Inger Furseth, Pål Repstad
|
عنوان فارسی: مقدمه ای بر جامعه شناسی دین : دیدگاه کلاسیک و معاصر |
دانلود کتاب
جزییات کتاب
نویسندگان این کتاب به دو تعریف ذاتی و کارکردی دین پرداخته اند از یک سو ایمان فردی و از دیگرسو پیامدهای دین برای فرد و جامعه را مورد توجه قرار داده اند. این بررسی در دو چارچوب روش شناختی فردگرا و کل گرا انجام شده است. آنان به مطالعۀ دین در چارچوب جامعه شناسی های کنش گرا و ساختارگرا دست زده اند. دیدگاه های جامعه شناسان کلاسیک از مارکس تا پارسونز را در تحلیل دین و ارتباط آن با جامعه به نقد کشیده اند. در این حوزه، به نظریۀ مارکس دربارۀ دین در چارچوب ارتباط آگاهی و عمل می پردازند. به دیدگاه مارکس در این مورد توجه کرده اند که دین ماهیتاً می تواند هم ابزار تحقق اهداف ظالمین و هم ابزار مبارزۀ مظلومین باشد. دین مورد نظر مارکس، تولیدی اجتماعی و نتیجۀ نیروهای بیرونی و بازتاب جهان اجتماعی و شرایط آن است. نویسندگان، نظریۀ دورکیم پیرامون همبستگی دینداری و یکپارچگی اجتماعی را نیز مورد تحلیل قرار می دهند. آنان به این دیدگاه دورکیم دربارۀ دین می پردازند که مشارکت افراد جامعه در آیین دینی، در واقع به معنی پرستش خود جامعه است. همچنین به این نظریۀ ماکس وبر پرداخته اند که کنش دینی را به عنوان نوع خاصی از کنش اجتماعی در نظر می گیرد که بر این اساس، گرایش دینی انسان را متأثر از توقعات دنیوی او معرفی می کند. پس با چنین رویکردی، کنش دینی در پی دستیابی به اهدافی عادی است. همچنین نظریۀ وبر دربارۀ روند تکاملی دین مورد توجه نویسندگان این کتاب قرار گرفته است. فیوشت و رپستا به نظریات دینی زیمل، فروید، مید و پارسونز نیز پرداخته اند. آنان سپس رویکردهای جامعه شناسی معاصر از گافمن تا لاکمن، گیدنز، هابرماس و ... را در ارتباط با دین مورد تحلیل قرار داده اند. نویسندگان به دیدگاه هابرماس دربارۀ عقلانی سازی جوامع مدرن و قلمروهای فرهنگی جداگانۀ دین و علم می پردازند. هابرماس حل مسائل سرمایه داری از طریق علوم اجتماعی را مورد توجه قرار می دهد که یورشی به قلمروی دین است. از نظر او که در نظریۀ کنش ارتباطی اش آمده است دین قادر به کمک به کنش ارتباطی آزاد نیست. همچنین دیدگاه گیدنز دربارۀ نقش دین در جوامع سنتی و مدرن مورد توجه این کتاب است. گیدنز به نقش دین در جوّ ریسک جوامع سنتی می پردازد و اینکه دین در جوامع مدرن به وسیلۀ دانش که تحت تأثیر تفکر منطقی و مشاهدۀ تجربی است جایگزین می شود. البته او به احیاء دین به واسطۀ تردید ذاتی زمان مان نیز توجه دارد. کتاب علاوه بر ملاحظۀ وضعیت دین در شرایط مدرنیته و پسامدرنیته، زوال دین در شرایط دنیوی سازی را نیز بررسی می کند. در این حوزه ها به بررسی دیدگاه های جامعه شناختی مختلفی می پردازد. از دست رفتن منزلت نهادهای دینی، تغییر ماهیّت نهادهای دینی و تبدیل شان به نهادهای اجتماعی عادی، تبیین عقلانی جهان، و ... در اینجا مورد تحلیل کتاب قرار دارند. همچنین نقش دین در قلمروی زندگی عمومی مورد توجه کتاب است. در این زمینه، به نظریۀ برگر دربارۀ رابطۀ دین و سیاست بر اساس مسئلۀ مشروعیّت توجه می کند. در این حوزه دیدگاه بروس پیرامون رابطۀ دین و سیاست در جوامع غیرغربی مورد عنایت نویسندگان است. آنان به دین مدنی رابرت بلا نیز می پردازند. کارکرد مشروعیّت بخشی دین مدنی و یکپارچه سازی جامعه از موضوعات مورد بررسی کتاب است. کتاب به بحث های دیگری پیرامون ارتباط دین با نژاد، قومیّت و جنسیّت نیز می پردازد که می تواند پاسخگوی دانشجویان علوم اجتماعی و علاقمندان به پژوهش در این حوزه ها باشد. از دیگر اندیشمندان در حوزۀ جامعه شناسی دین که در این کتاب به دیدگاه های آنان توجه شده است می توان از نیکلاس لومان، اروینگ گافمن، توماس لاکمن، پی یر بوردیو، میشل فوکو، و زیگمونت باومن نام برد.